Paul Celan wordt onder de naam Paul Antschel op 23 november 1920 als zoon van Duitstalige joden geboren in de destijds Roemeense stad Czernowitz (het huidige Tsjernivtsi in de Oekraïne). Het is de hoofdstad van de Boekovina, een landstreek die ook ‘Buchenland’ (‘Beukenland’ met de associatie van ‘Boekenland’ ) wordt genoemd. De Boekovina is een verzamelplaats van allerlei volkeren en culturen, waar mensen leven met hun boeken en verhalen. Er wonen Tsjechen, Polen, Russen, Roemenen, joden, christenen en zigeuners. Door de meertaligheid van zijn omgeving maakt de leergierige Paul zich het Jiddisch, Roemeens, Duits, Russisch, Frans en Hebreeuws op jonge leeftijd eigen. Hij is een vlijtige leerling en leest veel. Later wil hij graag dichter worden en in het voetspoor treden van grote schrijvers als Goethe, Hölderlin, Rilke, Trakl en Kafka.

Pauls ouders – Leo Antschel en Friederike Schrager – zijn Duitstalige Joden met een Oostenrijkse nationaliteit. Ze voeden hun enige zoon joods op en sturen hem naar de goed bekend staande Duitse Meisler-basisschool. Na een jaar moet hij deze privéschool om financiële redenen verwisselen voor een Hebreeuwse basisschool. Zijn ouders spreken thuis Duits en richten zich wat cultuur betreft naar de mode van Wenen, ook om hun zoon Paul de best denkbare vorming mee te geven. Paul volgt bij een huisleraar extra lessen Hebreeuws tot aan zijn bar mitswa op dertienjarige leeftijd. Aan religieuze plechtigheden neemt hij zelden deel, net als zijn ouders die niet orthodox joods zijn maar de modernere joodse chassidische leer aanhangen. In het Chassidisme ligt de nadruk op een optimistische en activistische levenshouding die wordt gekenmerkt door aandacht voor eten en drinken, dans en gezang.
‘Duits’ en ‘joods’ vormen in Czernowitz geen tegenstelling. Duitstalige Joden maken een zelfs een groot deel van de bevolking uit. De landstreek Boekovina behoort tot 1918 bij het Habsburgse Rijk, waar al eeuwen lang onder andere Duitse kolonisten en Oosterse Joden met elkaar samenleven en Duits en Jiddisch de voertalen onder de joodse bevolking zijn. Er verschijnen dagelijks vijf Duitstalige kranten en Duitstalige literatuur en Jiddische chassidische vertellingen zijn voelbaar aanwezig in de Boekovina, in de theaters en in de vele koffiehuizen en boekwinkels. De liefde voor Duitse poëzie heeft Paul van zijn moeder, voor wie hij zijn eerste gedichten schrijft. Op het Gymnasium leert hij de belangrijke werken uit de wereldliteratuur kennen en in een door hem opgerichte boekenkring op school dragen de scholieren Duitse gedichten en sommigen ook eigen werk voor.

Schoolvrienden als Erich Einhorn, Edith Silbermann en Ruth Lackner herinneren zich Paul Antschel als een serieuze en ambitieuze jongen die bij zwempartijen en feesten weliswaar uitgelaten kon zijn, maar zich ook kon terugtrekken en veel tijd wijdde aan lezen en aan het verzamelen van planten waarvan hij in alle mogelijke talen de namen achterhaalde en noteerde in een schrift. Terugblikkend noemt Paul zichzelf in een brief aan Diet Kloos 'een speelse jongen, een deugniet'.